Göz sulanması ve yanmasına ne iyi gelir ?

Göz Sulanması ve Yanmasına Ne İyi Gelir? Siyaset Biliminin Merceğinden Bedenin Direnişi

Bir siyaset bilimci olarak bazen en basit biyolojik tepkilerin bile toplumsal düzenin bir yansıması olduğunu düşünürüm. Göz sulanması ve yanması… İlk bakışta yalnızca fizyolojik bir rahatsızlık gibi görünür. Ancak bu tepki, tıpkı toplumsal bir protesto gibi, bedende bir dengesizliğe, bastırılmış bir güce veya uzun süredir ihmal edilen bir alana işaret eder. Gözler, yalnızca dış dünyayı görmemizi değil, aynı zamanda o dünyanın bize nasıl “dayatıldığını” da hissettirir.

1. İktidar ve Beden: Gözün Direnişi

İktidar kavramı, siyaset biliminin merkezinde yer alır. Devletin, kurumların, hatta bireylerin birbiri üzerindeki görünür veya görünmez tahakkümü… Bu bağlamda göz sulanması ve yanması, bedensel bir direniş biçimi olarak okunabilir.

Göz, sürekli ekranlara maruz kalır, yapay ışıklara, tozlu havalara, baskı dolu gündemlere… Tıpkı bireyin otoriter bir sistem içinde sürekli “izlenme” hissiyle yaşaması gibi. Bu durumda beden, bir protesto biçimi geliştirir: sulanır, yanar, tepki verir.

Evde bu duruma iyi gelecek şeyler, aslında bu baskının azaltılmasıyla ilgilidir:

– Doğal ışıkta zaman geçirmek, hem göz kaslarını hem zihinsel direnci güçlendirir.

– Dijital detoks, bedenin üzerindeki iktidar baskısını azaltır.

– Soğuk kompres, sadece gözleri değil, sinir sistemini de sakinleştirir.

Peki, bedenin bu “isyanına” kulak vermek, modern iktidar düzenine bir meydan okuma değil midir?

2. Kurumlar ve Göz Sağlığı: Bürokratik Körlük

Her toplumun kendi kurumsal yapısı vardır; bu yapı, bireyin yaşamını düzenler ama aynı zamanda onu sınırlar. Göz yanması da benzer biçimde, bedenin kendi kurumsal sınırlarını aşmaya çalıştığı bir andır.

Evde yapılan uygulamalar bile bu “kurumsal çözülme”ye karşı birer reform niteliğindedir:

– Temiz bir ortam yaratmak (tozdan arındırılmış bir oda, düzenli havalandırma), bireyin kendi mikro-kurumunu yeniden inşa etmesidir.

– Ilık suyla göz çevresini temizlemek, bürokratik bir sistemin karmaşası içindeki sadeleştirici bir eylem gibidir.

– Bitkisel çay buharı (papatya veya yeşil çay) ise doğanın kendi “alternatif politikası”dır; merkezi otoriteye değil, ekolojik dengeye dayanır.

Burada sormak gerekir: Modern insan, kendi yaşamının kurumlarını ne kadar yönetebiliyor? Yoksa gözlerimiz, sistemin yorgunluğunu mu taşıyor?

3. İdeoloji ve Algı: Gözün İnşa Edilen Gerçekliği

İdeoloji yalnızca politik bir kavram değil, aynı zamanda algının da düzenleyicisidir. Gözün gördüğü şey, her zaman “gerçek” değildir; medya, reklamlar, dijital manipülasyonlar, tıpkı ideolojik aygıtlar gibi, görme biçimimizi şekillendirir.

Bu noktada göz yanması sadece bir biyolojik problem değil, bir “algı yorgunluğu”dur.

Evde yapılabilecek basit ama etkili müdahaleler, bu ideolojik yorgunluğa da karşı bir farkındalık eylemi oluşturur:

– Gözleri kapatıp karanlıkta birkaç dakika kalmak, zihni propaganda bombardımanından uzaklaştırır.

– Doğayı izlemek (gökyüzü, yeşil alanlar), bedenin doğal dengeyle yeniden temas kurmasını sağlar.

– Dijital minimalizm, yalnızca teknolojiyle değil, ideolojik kalıplarla da mesafe kurmaktır.

İdeolojik bombardıman altında gözlerimizin yandığı bir çağda, kendi görme biçimimizi yeniden tanımlamak bir özgürlük mücadelesi değil midir?

4. Vatandaşlık ve Toplumsal Katılım: Erkek ve Kadın Perspektiflerinin Kesişimi

Siyaset bilimi, güç ilişkilerini yalnızca devlet düzeyinde değil, toplumsal cinsiyet üzerinden de okur. Göz sulanması ve yanmasına ne iyi gelir? sorusuna verilen yanıtlar bile, bu farkı yansıtır.

Erkekler genellikle stratejik, çözüm odaklı yaklaşır: “Soğuk kompres yap, damla kullan, ekran süresini azalt.”

Kadınlar ise daha demokratik bir tavırla, bedeni dinlemeyi, duygusal dengeyi ve paylaşımı önceler: “Gözlerini dinlendir, kendine zaman ver, doğal yöntemlerle dengeyi bul.”

Bu iki bakış açısının birleştiği nokta, modern vatandaşın sorumluluğudur: kendi bedenini korumak, kendi yaşam alanında mikro bir demokrasi kurmaktır.

Evde uygulanabilecek demokratik “göz politikaları”:

– Paylaşım: Aile bireyleriyle ekran süresini sınırlama kararı almak.

– Kolektif bilinç: Göz sağlığına dikkat eden bir toplumsal kültür yaratmak.

– Eşitlik: Kadın ve erkeğin sağlık sorumluluğunu ortak bir yurttaşlık görevi olarak görmesi.

Sonuç: Gözyaşı Bir Siyasi Eylem Olabilir mi?

Beden, tıpkı toplum gibi, baskı altında kaldığında tepki verir. Göz sulanması ve yanması, bireyin kendi iktidarını yeniden kurma çabasıdır; sessiz bir protestodur.

Evde uygulanan her doğal yöntem –ılık kompres, dijital detoks, doğa ile temas– aslında birer mikro devrimdir.

Ve belki de en provokatif soru şudur: Gözlerimiz gerçekten yorulduğu için mi yanıyor, yoksa gördüklerimize artık dayanamadığı için mi?

Bu sorunun yanıtı, yalnızca tıp kitaplarında değil, siyasetin en derin tartışmalarında gizlidir.