Güneşin Doğuş Anına Ne Denir? Işığın Yeniden Yazıldığı Edebî Bir Uyanış Bir edebiyatçının kaleminde güneşin doğuşu, yalnızca doğanın bir olayı değil; kelimenin yeniden doğuşudur. Her sabah, dilin içinde yeni bir sayfa açılır; cümleler, karanlığın ardından gelen ışıkla yeniden anlam kazanır. Çünkü edebiyatın özü, tıpkı güneş gibi her gün yeniden doğabilmektir. “Güneşin doğuş anına ne denir?” diye sorulduğunda, bilimsel cevap basittir: tan, şafak, fecir… Ama edebiyat için cevap daha derindir. Edebiyatta o ana “uyanış” denir; insanın kendine, söze, dünyaya yeniden gözlerini açtığı o sessiz mucizeye. Kelimelerin Şafağı: Tan Zamanının Dili Şafak, yalnızca gökyüzünün kızıllığı değildir; insanın içindeki karanlığın çözülmeye başlamasıdır. Antik…
8 YorumEtiket: bir
Kanarya Otu Poleni Ne Zaman Olur? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Adalet Perspektifinden Bir Bakış Doğanın döngüsünü anlamak, sadece mevsimlerin değişimini değil; aynı zamanda toplumların nasıl düşündüğünü, hissettiğini ve davrandığını da anlamakla ilgilidir. Kanarya otu poleninin zamanı gibi basit görünen bir konu bile, aslında çeşitlilikten cinsiyet rollerine kadar pek çok sosyal boyutu içinde barındırır. Bu yazıda, doğanın biyolojik ritmini toplumsal bir mercekten geçirerek hem doğayla hem de birbirimizle kurduğumuz ilişkiyi sorgulayacağız. Kanarya Otu ve Polen Dönemi: Doğanın Zaman Çizelgesi Kanarya otu (Senecio spp.), özellikle ilkbahar sonu ile yaz ortası arasında çiçek açan ve polenlerini rüzgârla yayarak çoğalan bir bitkidir. Genellikle Mayıs…
4 YorumTemizlik Görgü Kuralları ve Siyaset: Gücün, Düzenin ve Vatandaşlığın Görünmeyen Yüzü Bir siyaset bilimci olarak, çoğu zaman “temizlik” kavramını yalnızca hijyen bağlamında değil, iktidar ilişkilerinin sembolik düzeni olarak düşünürüm. Çünkü temizlik, yalnızca bir bezin, suyun ya da deterjanın meselesi değildir; aynı zamanda güç, düzen ve kontrolün toplumsal tezahürüdür. Devletin düzen anlayışı, kurumların işleyişi ve vatandaşın sorumluluk bilinci, aslında bir tür politik temizlik pratiğidir. Toplumsal yaşamda “temiz” olan, çoğu zaman “doğru” olandır. Bu yüzden temizlik görgü kuralları, sadece bireysel hijyenle değil, politik bir düzen arayışıyla da ilgilidir. Peki, bu görünmez siyaset biçiminin kuralları nelerdir? 1. Kamusal Alanın Temizliği: Güç ve Denetim…
4 YorumKalp Yetmezliği Kaç Evre? Farklı Bakış Açılarıyla Kalbin Hikâyesi Kalp… sadece bir organ değil, duyguların, dayanıklılığın ve bazen de kırılganlığın merkezi. “Kalp yetmezliği kaç evre?” sorusu kulağa teknik bir tıbbi detay gibi gelebilir; ancak aslında yaşamın ritmini, insanın dayanma gücünü ve toplumun sağlık algısını şekillendiren bir sorudur. Benim gibi konulara farklı açılardan bakmayı sevenler için bu sadece bir tıp konusundan öte, insan hikâyelerinin kesiştiği bir alandır. Bugün, kalp yetmezliğini hem bilimsel hem de insani perspektiflerden ele alırken, erkeklerin veri odaklı bakışıyla kadınların toplumsal duyarlılığını bir araya getirelim. Kalp Yetmezliği Kaç Evre? Temel Tıbbi Yaklaşım Kalp yetmezliği genellikle dört ana evrede…
8 YorumGüderi Nasıl Kullanılır? Ekonomik Bir Perspektiften Kaynak, Tercih ve Değer Üzerine Bir ekonomist için her seçim bir maliyet, her kaynak bir fırsattır. Güderi nasıl kullanılır? sorusu da ilk bakışta yalnızca bir tüketim alışkanlığına dairmiş gibi görünse de, derinlemesine düşünüldüğünde kaynakların sınırlılığı, üretim tercihlerinin sonuçları ve toplumsal refahın dengesi üzerine güçlü ekonomik ipuçları taşır. Ekonomi bilimi bize şunu öğretir: Her tercih, bir başka seçeneğin vazgeçilmesidir. Güderi — yani hayvan derisinden elde edilen özel bir malzeme — tam da bu tercihler zincirinin sembolüdür. Onu nasıl kullandığımız, yalnızca bireysel bir tercih değil; aynı zamanda üretim-tüketim dengesine dair bir ekonomik karardır. Kaynakların Sınırlılığı ve…
6 YorumGöz Sulanması ve Yanmasına Ne İyi Gelir? Siyaset Biliminin Merceğinden Bedenin Direnişi Bir siyaset bilimci olarak bazen en basit biyolojik tepkilerin bile toplumsal düzenin bir yansıması olduğunu düşünürüm. Göz sulanması ve yanması… İlk bakışta yalnızca fizyolojik bir rahatsızlık gibi görünür. Ancak bu tepki, tıpkı toplumsal bir protesto gibi, bedende bir dengesizliğe, bastırılmış bir güce veya uzun süredir ihmal edilen bir alana işaret eder. Gözler, yalnızca dış dünyayı görmemizi değil, aynı zamanda o dünyanın bize nasıl “dayatıldığını” da hissettirir. 1. İktidar ve Beden: Gözün Direnişi İktidar kavramı, siyaset biliminin merkezinde yer alır. Devletin, kurumların, hatta bireylerin birbiri üzerindeki görünür veya görünmez…
4 YorumGörevsizlik Kararı Temyiz Edilebilir mi? Hukukun Psikolojisi Üzerine Bir Analiz Bir psikolog olarak insan davranışlarını anlamaya çalışırken, yalnızca bireylerin iç dünyasına değil, aynı zamanda onların içinde yaşadığı kurumsal ve sosyal sistemlerin ruhuna da bakarım. Çünkü hukuk, tıpkı insan zihni gibi, hem düzen isteyen hem de hata yapmaktan korkan bir yapıdır. “Görevsizlik kararı temyiz edilebilir mi?” sorusu da yalnızca bir yargı prosedürü değildir; bu soru, otoriteye karşı bireyin güven duygusunu, adalet algısını ve kontrol ihtiyacını doğrudan ilgilendirir. Görevsizlik Kararının Psikolojik Yüzü: Sınırlar, Güven ve Belirsizlik Hukuki anlamda görevsizlik kararı, bir mahkemenin, önündeki davanın kendi görev alanına girmediğini belirlemesiyle verdiği karardır. Ancak…
8 YorumGri Renge En Çok Hangi Renk Yakışır? Bir Filozofun Düşüncesi Gri, insan zihninin en karmaşık duygularını barındıran bir renktir. Ne beyazın saflığına sığınır, ne siyahın karanlığında kaybolur. Gri, varlığın iki uç arasında denge arayışıdır. Filozof için gri, yalnızca bir renk değil; epistemolojik bir soru, etik bir tartışma ve ontolojik bir muammadır. Epistemolojik Bir Bakış: Gri ve Bilginin Belirsizliği Epistemoloji, bilginin doğasıyla ilgilenir. Gri ise bilginin sınırlarında dolaşır. İnsan zihni “doğru” ve “yanlış” arasında bir köprü kurmak ister, ancak çoğu zaman bu köprünün taşları gridir. Gri, bildiğimizi sandığımız her şeyin gölgesidir. Bir düşünelim: “Gerçek nedir?” Gri bize der ki, belki de…
4 YorumHangi Haritanın Ölçeği Daha Küçüktür? Harita okumak, pek çok kişiye karmaşık gelebilir. Ancak aslında haritalar, bir yeri ya da bir bölgeyi anlamanın, keşfetmenin en etkili yollarından biri. Hepimizin cebinde bir telefon, ekranımızda bir harita ve günümüzde kaybolmak neredeyse imkansız. Ancak şu soruyu kendinize hiç sordunuz mu: “Hangi haritanın ölçeği daha küçüktür?” Basit gibi görünen bu soru, aslında harita okuma konusunda çok önemli bir farkı gösteriyor: Küresel ve yerel perspektiflerin dilini anlama farkı. Gelin, bu soruya hem küresel hem de yerel açıdan bakarak, harita ölçeğini nasıl etkili bir şekilde yorumlayabileceğimizi keşfedelim. Harita Ölçeği Nedir? Harita ölçeği, haritada birim uzunluğun, gerçek hayatta…
8 YorumHacılar Şu Anda Nerede? Son yıllarda “Hacılar” kelimesi, sadece dini bir ifade olmaktan çıkıp, farklı anlamlar taşır hale geldi. Hacılar, tarihsel olarak dini bir yolculuğa çıkan, İslam’ın beş şartından biri olan hac vazifesini yerine getiren kişiler olarak bilinse de, günümüzde bu terim, toplumsal bir anlam taşıyor. Hacılar şu anda nerede, sorusu aslında bu değişen toplumsal yapıyı anlamamıza yardımcı olabilir. Hacılar, sadece Mekke’ye gitmekle kalmıyor; modern dünyada toplumsal değişim, kültürel çatışmalar ve dini görevlerin nasıl algılandığı hakkında da bir referans noktası haline geliyor. Hacılar ve Modern Dünyanın Çelişkisi Hac, İslam’ın temel bir gerekliliği olsa da, günümüzde sadece dini bir sorumluluk değil,…
4 Yorum